تجزیه و تحلیل شغل
مدیریت منابع انسانی در سازمان‌ها تقریبا همیشه مستلزم درک و شناخت عمیق از کاری که افراد در سازمان انجام می‌دهند است. فرایندی که به وسیله آن چنین شناختی حاصل می‌شود تجزیه و تحلیل شغل یا Job Analysis (JA) است. شرح شغل یا Job Description (JD) سندی است که نتایج این تجزیه و تحلیل در آن ثبت شده است. در حا لی که این
دو عبارت اغلب به جای هم به کار برده می‌شوند، اما این شکل از کاربرد درست به نظر نمی‌رسد، زیرا تجزیه و تحلیل شغل یک فرایند است و شرح شغل یک محصول از این فرایند. به بیان ساده، تجزیه و تحلیل شغل فرایندی نظام‌مند و سیستماتیک برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات درباره شغل است.
در یک تعریف جامع و جزئی‌تر، محققان تجزیه و تحلیل شغل را به عنوان جمع‌آوری داده در خصوص موارد زیر تعریف کرده‌اند:
(الف) رفتارهای شغل محور job –oriented behavior مثل وظایف شغلی و رویه‌های کاری؛
(ب) رفتارهای کارمند محور worker-oriented behavior مثل تصمیم‌گیری، نظارت و سرپرستی، پردازش اطلاعات
(ج) رفتارهایی که در تعامل با ماشین، مواد اولیه و ابزارها بروز می‌کنند؛
(د) روش‌هایی که عملکرد را ارزیابی می‌کند مثل بهره‌وری و نرخ خطا؛
(ه) زمینه شغل مثل شرایط کاری و نوع سیستم‌های جبران خدمت
(و) الزامات فردی مثل مهارت‌ها، توانایی‌های فیزیکی و ویژگی‌های شخصیتی
این تعریف از تجزیه و تحلیل شغل، بر جمع‌آوری نظام‌مند داده در مورد رفتارهای شغلی قابل مشاهده‌ی کارکنان و آنچه که با این رفتارها و استفاده از تکنولوژی‌های مورد نیاز آن به دست می‌آید، متمرکز است. 
با توجه به اهمیت تجزیه و تحلیل شغل در مدیریت سرمایه‌های انسانی، مایه شگفتی است وقتی مشاهده می‌شود که در عمل تجزیه و تحلیل شغل به عنوان ابزاری بسیار حیاتی در حوزه منابع انسانی در نظر گرفته نمی‌شود. به طوری که یکی از محققان مبتنی بر مشاهداتش در سه دهه قبل چنین گفته است:
گرچه تجزیه و تحلیل شغل یک مشخصه اساسی هر فعالیتی در حوزه روانشناسی صنعتی ـ سازمانی است اما در کتاب‌ها به گونه‌ای با موضوع برخورد شده که گویا هر کسی می‌تواند آن را انجام دهد و لذا وظیفه‌ای است که می‌توان به پایین‌ترین سطح از کارکنان سازمان تفویض کرد.
متاسفانه وضعیت چندان تغییر نکرده است و این وظیفه و کارکرد مهم به میزان مناسبی توسط روانشناسان یا متخصصان منابع انسانی مورد توجه و اهمیت واقع نشده است.دلایل مهم متنوعی برای اجرای تجزیه و تحلیل شغل در سازمان‌ها وجود دارد، از جمله کارمندیابی، کارمندگزینی، توسعه و آموزش کارکنان، مدیریت عملکرد، برنامه‌ریزی و مدیریت سازمان، و حمایت حقوقی و قضایی.
برگرفته از کتاب راهنمای مدرک حرفه‌ای بین‌المللی منابع انسانی
جلد اول، استعدادیابی، تجزیه و تحلیل شغل
تهیه‌کننده: الهام هدایتی، کارشناس ارشد MBA
هنوز دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.